|
Байырлалдын эрттирер аайы
Сорулгазы: национал культурага, чаагай чанчылдарынга уругларнын хундуткелин, чоргааралын база ынакшылын илередип оттурар. Тыва оюннарнын дузазы-биле уругларнын угаан-медерелин, сонуургалын сайзырадыр. Тыва национал хепке чоргааралды хевирлээр.
Байырлалдын эрттирер аайы:
(национал идик-хептиг, ча-согуннуг, чажында чавагалыг Бора-Шээлей, Бокту-Кириш алышкылар унуп келир).
Бокту-Кириш: Бора-Шээлей дунмалыг
Бокту-Кириш мен-дир мен.
Тывынгырлар, сагынгырлар моорейинге
Тыва чоннун тоолдарындан келдивис.
Бора-Шээлей: Бокту-Кириш акылыг
Бора-Шээлей мен-дир мен.
Шагдан тура манаанывыс
Шагаавысты уткуп алыыл.
Каткы-хоглуг адыш часкап,
Хой чылын алгап йорээл! («Шагаа» деп ыр ырлап турар)
Бокту-Кириш: Арат кижи чуртталгазы
Аът чокта утка чок боор
Хей-аът соруу, ажыл-ижи
Аът-биле холбашкан боор
Чогаадыкчы кижилерге
Чогумчалыг эки чылды
Алгап-йорээп мактап тургаш
Эргилделиг оорлеринче аъткарыптаал!
Бора-Шээлей: Хой дег чаагай сеткилдиг мал
Ховар дээрзин боданарам
Экииргек-даа, дузааргак-даа
Эки-ле мал хой дур ийин.
Будужунден тыртылчак бол,
Будурери хой дур ийин
Бокту-Кириш: Чаа чылым, хой чылым моорлап келдин!
Ажы-толге, башкыларга, аас-кежиин шаннап келем.
Ада-ие чонувустун, ажыл-ижи будуп турзун!
Азыраан мал менди турзун, ажы-толу мандып турзун!
Аас-кежии, курай-курай! Амыр-тайбын, курай-курай! (чажыг чажып йорээр!)
Бора-Шээлей: - Аравыста чечен-мергеннер бар бе?
- (оол,уруг) Ийе!
Оол: чечен менде, чечек черде.
Уруг: мерген менде, мезил хемде.
Оол: уран менде, улар дагда.
Уруг: бодал менде, бурган дээрде
Оол: карак-ла бо, хайым дыр бис, кайывыс-даа чечен дир бис! (Адыш часкаашкыннары)
Бокту-Кириш: Уруглар, ам ужар-ушпас деп ойнаалынарам. Дурген айтырарымга, дурген харыылаар силер.
Торга ужар бе?
Тооргу ужар бе?
Хулбус ужар бе?
Кушкул ужар бе?
Часкы ужар бе?
Чамык ужар бе?
Хокпеш ужар бе?
Хоорук ужар бе?
Хараачыгай ужар бе?
Хайыракан ужар бе?
Алак-таагы ужар бе?
Ала-Сааскан ужар бе?
Инек-сокпа ужар бе?
Инээлик ужар бе?
Урук ужар бе?
Улар ужар бе?
Бора-Шээлей: Эр хейлер! Эки-ле ойнадынар, ам чоннун аас чогаалынга моорейлежиилинер че! Хулээнген башкылар ойнадыр.
Дурген чугаа;
Узун тыныш;
Тывызыктар;
Улегер домактар.
Улаштыр тыва оюннарны ойнап кириптер, хулээнген башкылар ойнадыптар. Туннелдерин ол-ла дораан туннеп шаннаар.
|
|
|